Ngày 24 tháng 9 năm 2019, tại xã An Hiệp, huyện Châu Thành, tỉnh Đồng Tháp Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật phối hợp với Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện Châu Thành tổ chức lớp tập huấn “quản lý chất lượng và an toàn thực phẩm trong sản xuất kinh doanh sản phẩm trồng trọt”. Giảng viên lớp tập huấn là Thạc sỹ Lê Thị Hà – Chi cục Trồng trọt Bảo vệ thực vật Đồng Tháp.

            Đến dự lớp tập huấn có đại diện Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện Châu Thành, Đại diện Ủy ban nhân dân xã An Hiệp. Cùng 50 nông dân sản xuất trên địa bàn xã An Hiệp.

Qua buổi tập huấn nông dân sản xuất biết được rằng: Có 3 loại mối nguy o nhiễm thực phẩm là mối nguy sinh học, hóa học và vật lý.

           1. Mỗi nguy sinh học:

           Con đường gây ô nhiễm như Súc vật bị bệnh, đem giết mổ, nấu không kỹ. Môi trường: Ô nhiễm đất, nước, không khí. Chế biến thực phẩm: Vệ sinh cá nhân (tay người lành mang trùng, ho, hắt hơi…) Bảo quản thực phẩm: Điều kiện mất vệ sinh, không che đậy, ruồi, bọ, chuột, gián… Tác nhân sinh học gây ô nhiễm: Mối nguy ô nhiễm do vi khuẩn: Vi khuẩn là mối nguy hay gặp nhất trong các mối nguy ô nhiễm thực phẩm. Theo thống kê 50-60% các vụ ngộ độc thực phẩm ở Việt Nam là do vi khuẩn gây ra. Mối nguy hại do các siêu vi trùng: Vi rút còn nhỏ hơn vi khuẩn nhiều lần, phải dùng kính hiển vi điện tử phóng hàng vạn lần mới nhìn thấy chúng. Nói chung vi rút chịu được lạnh không chịu được nóng và tia tử ngoại. Vi rút bị ảnh hưởng bởi các chất sát khuẩn như formol, cồn, acid và kiềm mạnh. Vi rút gây ngộ độc thực phẩm và các bệnh truyền qua thực phẩm thường có trong ruột người

          + Các ký sinh trùng:

         Các ký sinh trùng là những sinh vật sống nhờ (ký sinh) trong cơ thể các sinh vật khác (vật chú) đang sống, lấy thức ăn từ các sinh vật đó để tồn tại và phát triển. Hầu hết ký sinh trùng bị chết và mất khả năng gây bệnh ở nhiệt độ 150C.

Các loại ký sinh trùng hay gặp trong thực phẩm là giun, sán như: Sán dây: Người ăn thịt có ấu trùng sán dây trong thịt bò (bò gạo), chưa nấu kỹ, khi vào cơ thể thì ấu trùng sẽ phát triển thành sán trưởng thành và ký sinh ở đường ruột, gây rối loạn tiêu hóa. Sán lá gan: Khi ăn phải cá nước ngọt như cá diếc, cá chép, cá trôi, cá rô… có nang trùng sán lá gan nhỏ chưa được nấu kỹ, nang trùng chuyển lên ống mật, lên gan và phát triển ở gan trưởng thành sán trưởng thành gây tổn thương gan, mật. Sán lá phổi: Nếu ăn phải tôm, cua có nang ấu trùng sán lá phổi, chưa được nấu kỹ hoặc uống phải nước không sạch có nang trùng thì chúng sẽ xuyên qua thành ruột, cui qua cơ hoàng lên phổi, phát triển thành sán trưởng thành gây viêm phế quản, đau ngực, ho, khạc ra máu rất nguy hiểm. Bệnh do giun xoắn do tập quán ăn thịt tái, nem bằng thịt sống, ăn tiết canh có ấu trùng gây nhiễm độc, dị ứng sốt cao, liệt cơ hô hấp có thể dẫn đến tử vong.

            2. Mối nguy hóa học:

            Trong sản xuất, chế biến thực phẩm có thể xảy ra ô nhiễm hóa học. Những chất hóa học hay bị ô nhiễm vào thực phẩm gồm: - Các chất ô nhiễm từ môi trường như: Chì trong khí thải của các phương tiện vận tải, có trong sơn, men gốm, mối hàn ô nhiễm vào thực phẩm hoặc ô nhiễm cadimi do xử lý nước thải, bùn, đất, rác, quặng… Các chất hóa học sử dụng trong nông nghiệp như: thuốc bảo vệ thực vật, phân bón, thuốc thú ý, thuốc thú y, chất tăng trọng, kích thích tăng trưởng… Các chất phụ gia thực phẩm (các chất tạo màu, tạo ngọt, hương liệu, chất ổn định, chất chống ô xy hóa, chất tẩy rửa…) sử dụng không đúng quy định như ngoài danh mục cho phép hoặc sử dụng không đúng hướng dẫn của nhà sản xuất. Các hợp chất không mong muốn có trong bao bì chứa đựng, đóng gói thực phẩm. Các chất độ tự nhiên có sẵn trong thực phẩm như mầm khoai tây, sắn, măng, nấm độc, cá nóc, cóc, nhuyễn thể hai mảnh vỏ (sò, vẹm, nghêu vỏ cứng) nấm mốc sinh độc tố (độc tố vi nấm Aflatoxin trong ngô, lạc, đậu, cùi dừa bị mốc). Ngộ độc do chất độc tự nhiên thường rất cấp tỉnh, rất nặng, tỷ lệ tử vong rất cao (như ngộ độc măng, nấm độc, cá nóc, cóc) hoặc ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe lâu dài.

           3. Mối nguy vật lý:

          Các mảnh kim loại, thủy tinh, mảnh gỗ, sạn, đất, sỏi, xương, lông tóc… nếu bị lẫn vào thực phẩm, có thể làm nguy hại đến sức khỏe con người như làm nguy hại đên sức khỏ con người như làm gãy răng, hóc xương, làm tổn thương niêm mạc miệng, dạ dày, ruột. Ô nhiễm phóng xạ từ các sự cố như rò rỉ phóng xạ từ các trung tâm nghiên cứu phóng xạ, các nhà máy điện nguyên tử… hoặc các thực vật, động vật nuôi trong vùng bị ô nhiễm phóng xạ, kể cả nước uống, sai sót trong việc bảo quản thực phẩm bị nhiễm các chất phóng xạ và gây hại cho người sử dụng khi ăn uống chúng.

            Qua lớp tập huấn nông dân cũng hiểu ra rằng: Để đáp ứng như cầu ngày càng cao của người tiêu dùng trong sản xuất phải đảm bảo an toàn thực phẩm, sản xuất sạch. Có như vậy thì sản phẩm làm ra mới bán đươc giá, luôn ổn định và có khả năng cạnh tranh trên thị trường./.

Nguyễn Thị Yến - TT DVNN&NSNT ĐT