Thực hiện nhiệm vụ của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số giao Đồng Tháp tiên phong triển khai thử nghiệm nền tảng dữ liệu số về nông nghiệp, nền tảng truy xuất nguồn gốc tại Quyết định số 17/QĐ-UBQGCĐS ngày 04 tháng 4 năm 2023. Từ đó, Đồng Tháp đã xác định quan điểm Chuyển đổi số Đồng Tháp là tiên phong và Chuyển đổi số trong nông nghiệp là nhu cầu tất yếu, đi đầu và quyết tâm chỉ đạo thực hiện từng bước trong những năm qua.

Năm 2023, Ban Chỉ đạo chuyển đổi số Tỉnh đã xây dựng Kế hoạch số 186/KH-UBND ngày 23/5/2023 triển khai thực hiện Kế hoạch hoạt động của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số năm 2023; thành lập Ban Điều hành triển khai thực hiện nền tảng dữ liệu số về nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp (trong đó, có mời cán bộ chuyên môn thuộc Bộ Nông nghiệp và PTNT, Bộ Thông tin và Truyền thông cùng tham gia để cùng tham vấn ý kiến cho Tỉnh trong quá trình triển khai thử nghiệm). Tổ chức Hội nghị cung cấp thông tin cho Cấp ủy, chính quyền các địa phương nắm chủ trương; công tác triển khai, tiến độ thực hiện nền tảng dữ liệu số ngành nông nghiệp để cùng phối hợp trong công tác chỉ đạo, điều hành tại địa phương.

Tập huấn nông dân, phát triển nhân lực số

Xác định nguồn nhân lực là yếu tố quyết định sự thành công của chuyển đổi số ngành nông nghiệp, đồng thời đảm bảo việc đưa vào vận hành nền tảng chuyển đổi số ngành nông nghiệp được thuận lợi, thông suốt, đảm bảo cả hệ thống chính trị, người dân nắm được Đề án và nền tảng chuyển đổi số ngành nông nghiệp đến năm 2025, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với các địa phương, đơn vị có liên quan tổ chức 02 lớp tập huấn kiến thức mở rộng cho 1.285 lượt cán bộ ngành nông nghiệp toàn tỉnh và 60 cán bộ TOT về chuyển đổi số ngành nông nghiệp; về quy trình báo cáo, nhập, xuất dữ liệu thống kê cho nền tảng dữ liệu số ngành nông nghiệp; Kết nối hệ thống dữ liệu giữa các Sở ngành Tỉnh, các ngành cấp huyện, UBND cấp xã và các Hợp tác xã,…Bước đầu do lực lượng cán bộ TOT đã qua đào tạo để hỗ trợ công tác vận hành thử nghiệm tại các địa phương; đến nay, tổng số lượng tài khoản truy cập vào nền tảng dữ liệu số ngành nông nghiệp - VDAPES là 6.000 tài khoản (với gần 100.000 lượt truy cập để xem thông tin).

Lũy kế đến hết tháng 12/2023, đã xây dựng 04 hội quán ứng dụng IoT vào sản xuất; có 15,5% hội quán (22/142 hội quán), 17,2% hợp tác xã (33/192 HTX) có ứng dụng công nghệ để truy xuất nguồn gốc, có hoạt động thương mại điện tử. Thông qua Tổ Công nghệ số cộng đồng, đã hỗ trợ, tư vấn cho 30% nông dân biết ứng dụng công nghệ Internet vạn vật (IoT) vào quy trình sản xuất, khai thác thông tin cung - cầu thông qua mạng Internet, cách thức quảng bá trực tuyến, mua bán trực tuyến.

Ngoài ra, Ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ động tổ chức nhiều lớp tập huấn khác để hướng dẫn sử dụng các phân hệ cụ thể trên nền tảng dữ liệu số về nông nghiệp, cũng như hướng dẫn sử dụng “Ứng dụng ĐỒNG HÀNH^TM” cho các hộ canh tác tiếp cận, tham gia chính vào chuyển đổi số trong nông nghiệp như: nhập nhật ký canh tác điện tử, truy xuất thông tin chăn nuôi nông hộ, theo dõi giám sát côn trùng, theo dõi quan trắc nước,…

Phát triển hạ tầng nông nghiệp số

Thời gian qua, bằng nhiều nguồn lực khác nhau, Sở Nông nghiệp và PTNT đã triển khai thực hiện mạng lưới giám sát sâu rầy thông minh với15 hệ thống giám sát tại các vùng sinh thái trồng lúa và cây ăn trái.

Trong năm 2024, đang tiến hành thực hiện đầu tư hệ thống các thiết bị IoTs giám sát mặt đất, giúp tự động thu thập dữ liệu canh tác, các chỉ tiêu khí tượng, thủy văn, diễn biến tình hình dịch hại, sâu bệnh nhằm số hóa dữ liệu canh tác, đi đến số hóa quy trình canh tác, hỗ trợ nâng cao năng suất sản xuất cho người dân và tối ưu hiệu quả công tác quản lý nhà nước lĩnh vực nông nghiệp trên địa bàn 12 Huyện, Thành phố. Bao gồm: 23 Hệ thống giám sát sâu rầy thông minh, 36 Trạm giám sát và cảnh báo lũ, 36 Hệ thống Camera theo dõi chu kỳ sinh trưởng của lúa, 100 Điểm đo nhiệt độ và độ ẩm đất tự động.

Chính sách hỗ trợ chuyển đổi số nông nghiệp thời gian tới

Tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 22/2022/NQ-HĐND ngày 09/12/2022 của Hội Đồng Nhân dân Tỉnh (cụ thể hóa Thông tư số 53/2022/TT-BTC ngày 12/8/2022 của Bộ trưởng Bộ Tài chính), trong đó, có nội dung hỗ trợ xây dựng và phát triển hiệu quả các vùng nguyên liệu tập trung, chuyển đổi cơ cấu sản xuất, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số trong nông nghiệp và xây dựng mô hình chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới, hướng tới nông thôn mới thông minh. Từ đó, UBND Tỉnh đã phê duyệt dự án hệ thống nền tảng nông nghiệp số tại Quyết định số 160/QĐ-UBND.HC ngày 28/02/2024, bố trí nguồn kinh phí đầu tư hạ tầng thiết bị cho công tác chuyển đổi số ngành nông nghiệp để trong năm 2024 tiếp tục mở rộng đầu tư thêm các hệ thống thiết bị, nhằm xây dựng mạng lưới giám sát tự động, nhanh chóng, có độ chính xác cao, bởi đây chính là những yếu tố dẫn dắt công nghệ tỉnh nhà trong tiến trình chuyển đổi số.

Hiện nay, Tỉnh đang tiến hành hoàn chỉnh việc lập đề cương dự toán, để lập kế hoạch thuê sử sụng dịch vụ Hệ sinh thái Nền tảng dữ liệu số ngành nông nghiệp tỉnh Đồng Tháp và dự kiến công bố đưa vào sử dụng trong giai đoạn 2024 - 2025.

Thông qua quá trình triển khai thí điểm về chuyển đổi số, cùng với việc phát triển nền tảng dữ liệu số ngành nông nghiệp đã số hoá quy trình sản xuất an toàn, hình thành mạng lưới quan sát – quan trắc, truy xuất nguồn gốc theo chuỗi cung ứng sản phẩm nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, hiệu quả sản xuất và đảm bảo thông tin truy xuất được thuận tiện, minh bạch, chính xác; dần tiến đến chuyển đổi số toàn diện trong sản xuất nông nghiệp, phục vụ hoạt động chuyển dịch sản xuất theo hướng kinh tế nông nghiệp, kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh trong lĩnh vực nông nghiệp. Đồng thời, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận công nghệ từ việc nhập nhật ký canh tác điện tử, sử dụng ứng dụng di động theo dõi dữ liệu về sâu bệnh, chất lượng nước,…trong vùng canh tác nhằm hướng đến canh tác thông minh bền vững.

Quyết tâm đi đầu trong chuyển đổi số nông nghiệp

Định hướng trong năm 2024 và những năm tiếp theo, Đồng Tháp sẽ tiến hành mở rộng, nâng cấp đối với các tính năng thuộc Nền tảng dữ liệu số ngành nông nghiệp để đáp ứng hoàn thiện, đồng bộ trong chuyển đổi số ngành nông nghiệp, làm cơ sở tiến hành công bố chính thức nền tảng dữ liệu số ngành nông nghiệp tỉnh Đồng Tháp trong giai đoạn 2024 - 2025.

Để đáp ứng các nhiệm vụ nói trên, quyết tâm là địa phương đi đầu trong chuyển đổi số nông nghiệp, Sở Nông nghiệp và PTNT sẽ tiếp tục tham mưu UBND Tỉnh kiến nghị, đề xuất với Trung ương tiếp tục giao cho Đồng Tháp làm mô hình điểm về chuyển đổi số nông nghiệp, đồng thời chỉ đạo các Bộ ngành có liên quan hỗ trợ Tỉnh đánh giá, rút kinh nghiệm để tiếp tục hoàn thiện Nền tảng dữ liệu số ngành nông nghiệp đưa vào vận hành trong thực tế để làm cơ sở nhân rộng ra các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long và các vùng kinh tế lân cận; các Bộ ngành trung ương tiếp tục hỗ trợ, tư vấn cho Đồng Tháp trong quá trình triển khai vận hành chính thức đối với nền tảng dữ liệu số ngành nông nghiệp.

SNN